تک‌گویی راهی برای ورود است. چون نیاز به همراه ندارد. چه برای بازیگر، چه نویسنده. 

یک بازیگر با عطش بازیگری، می‌خواهد هرچه زودتر بیاید روی صحنه ولی نمی‌تواند منتظر همراه بماند، مخصوصاً معطلِ آنهایی که عطش‌شان کم‌تر است. پس به دنبالِ تک‌گویی می‌گردد. که خودش باشد و خودش. و بازی کند...
متن فوق بخشی از مقدمه­ی کتاب «تک گویی­ های مرگ» نوشته­ ی زهره یحیایی است که توسط افشین هاشمی کارگردان و بازیگر تاتر و سینما نوشته شده است. این کتاب در آستانه ­ی بهار سال نود و نه توسط نشر آماره منتشر شد و روانه ی بازار نشر شد.

کتاب که در قطع پالتویی آماده شده است، شامل هفت تکگویی یا مونولوگ است، که کاراکترهای هر متن با قرار گرفتن در موقعیت­های مختلف چه خودخواسته و یا چه به اجبار، خودشان و موقعیتشان را تحلیل کرده و با زبانی توام با اندوه و طنز به بازنماییِ آن موقعیت و در واقع واکاویِ خودشان در مواجه با مرگ می­پردازند. مرگی که به موازات زندگی پیش می­رود. این شخصیت­ها، آدمهایی هستند که هر خواننده­ای می­تواند نقطه­ی مشترکی میان او و خودش پیدا کند و هر بازیگری می­تواند تواناهاییِ بازیگریِ خود را در قالب آن شخصیت به نمایش درآورد. نویسنده­ی این نمایش­های تک نفره با نگاهِ طنزی که به این اتفاق بی­بروبرگرد، یعنی مرگ، دارد، تلاش کرده تا کمی از تلخیِ این واقعیت بکاهد و موفقیتش درین زمینه، قطعاً روی صحنه­­ی نمایش، بیشتر قابل بررسی خواهد بود.

در کتاب تکنیک بازیگری ترجمه­ی احمد دامود از زبان "استلا آدلر" آمده است : برای نویسنده­ی نمایشنامه تکگویی وسیله­­ای ممتاز و قوی برای ایجاد ارتباط مستقیم با تماشاگر است. با استفاده از تکگویی، نمایشنامه­نویس صریحا دنیا را مخاطب قرار می­­دهد. بعنوان یک رویداد بزرگ شاعرانه، تک گویی دربردارنده­ی هسته­ی اصلی فکری­ست که نمایشنامه­نویس قصد انتقال آن را به تماشاگر دارد.

شاید این گفته­ ی استلا آدلر بهترین توصیف یک تک گویی خوب باشد.

بخشی از مونولوگ "دالون" یکی از هفت تک گویی کتاب را می­خوانیم:

"...اون روز بعدِ خاکسپاریِ بابا، به مامان یه انگشتر دادن و یه شال بافتنیِ سرم ه­ای خاکستری. گفتم قبول نمی­کنه اما اونا رو گرفت. شب نشده انگشتر رو فروخت و گوشت و مرغ خرید و بسته بندی کرد برای فریزر. شالم زمستونا تا میکرد میذاشت زیرِ درِ حیاط خلوت که سوز نیاد...الان احساس می­کنم داره سوز می­آد..."

یکی از تک گویی­ های منتشر شده در کتاب با نام "تیتر" به صورت نمایش شنیداری، بعنوان یکی از اولین نمایشهای شنیداری فضای مجازی، بر روی سایت تیوال به کارگردانیِ زهره یحیایی و با بازیِ سلاله ارغوان در دسترس علاقمندان قرار گرفته است. که با مراجعه به لینک https://www.tiwall.com/p/titr می­­توانید این اجرا را بشنوید.